Psychoterapia w jedną noc - czyli "Opowieść wigilijna"

Witajcie już w Nowym Roku. Za jakiś czas pewnie pojawi się u mnie podsumowanie 2021. Szykuję też trochę zmian na blogu, ale wszystko w swoim czasie. 

Nie wiem, czy pamiętacie, ale zaczęłam blogową serię Disney vs inne adaptacje. Gdzie porównuję bajki Disneya z książkowym pierwowzorem i innymi adaptacjami tego dzieła. Do tej pory przeanalizowałam tylko Aladyna. Dziś korzystając z okazji, że i tak miałam do niej wrócić, biorę na warsztat "Opowieść wigilijną".

 Opowieść wigilijna (2009)

Pewnie sporo osób miało okazję ją obejrzeć w okresie świątecznym. Moim zdaniem przepiękna animacja. Realistyczne postacie, Scrooge ma przepięknie dopracowany swój paskudny wygląd :D. Bardzo ładna sceneria, płynne ruchy, wszystko cudnie wykonane.

Mamy trochę uroczego świątecznego klimatu, ale naprawdę spora część jest mroczna z dreszczykiem. Wręcz można podciągnąć animację trochę pod horror dla dzieci.  Dlatego uważajmy na wrażliwszych najmłodszych. Niestety nie byłam na niej w kinie i nie mogę się wypowiedzieć na temat efektów 3D. Jeśli ktoś oglądał, to jestem ciekawa opinii.

 Z całego serca mogę polecić tę Disnejowską wersję.

Dobrze, ale jak się ma ona do oryginału. Tutaj po raz kolejny mogę powiedzieć, że jestem zachwycona. Najważniejsze rzeczy z fabuły zostały zachowane, sporo mniej ważnych zresztą też. Pięknie ukazany charakter skąpego, gderliwego, niezadowolonego z życia Ebenezera. Dialogi bardzo zgodne z książką, podobnie wygląd wszystkich czterech duchów i to, co przedstawiły głównemu bohaterowi. 

Jedyną różnicą są dodatki mające na celu pokazanie trochę więcej efektów specjalnych. W końcu bajka jest pod 3D i musi być trochę akcji, chociażby ucieczka przed powozem połączona ze zmniejszeniem się bohatera. Czyli jak ktoś chce oszukiwać przy lekturze szkolnej, może obejrzeć film, będzie miał tylko kilka sprzecznych rzeczy :P.

 Opowieść wigilijna Myszki Miki (1983)

Wrócimy jeszcze do Disneya, ponieważ przestawiona wyżej Opowieść wigilijna nie jest jedyna i nie jest pierwsza. Oto bajka mojego dzieciństwa i pierwsze zapoznanie się z tą historią. 

Jak ktoś zna dzieło Dickensa i oglądał Myszkę Mickey, to na pewno miał skojarzenie, że Sknerus McKwacz najprawdopodobniej był właśnie inspirowany Ebenezerem Scrooge'em. Nie można było tego nie wykorzystać. Znane nam z dzieciństwa postacie odgrywają swoje role niczym w przedstawieniu. W ten sposób poznajemy nieco skróconą wersję "Opowieści wigilijnej". 

Pamiętam ją z dzieciństwa i miło wspominam, choć przyznaję szczerze, że bałam się końcowej sceny na cmentarzu :D. Tutaj też Disney był trochę mroczny.

 Opowieść Wigilijna (1910)

Przyjrzyjmy się teraz innym adaptacjom. Zaczynając od dość wczesnej, nie jestem jednak pewna czy pierwszej. Od razu jednak widać, że mamy do czynienia z początkami kina. Film czarno-biały, niemy. Bez znajomości książki można się trochę w nim pogubić. Fabułę przedstawioną w ogromnym skrócie uzupełniają napisy mówiące nam co się w ogóle dzieje. 

Ciężko mi na te czasy film polecić. Jak najbardziej jednak jako ciekawostkę dla samych zainteresowanych starszym kinem, jak i wszystkimi wersjami omawianej historii.  

 

Opowieść wigilijna (1970)

 

Również starszy film, ale tutaj dźwięków nie zabraknie. Całkiem sympatyczny musical wprowadzający w świąteczny nastrój. Klimatycznie ukazana sceneria zachęca do obejrzenia. Twórcy dodali do scenariusza kilka dodatkowych scen spoza opowieści, przez co film wydaje się ciekawszy. Mamy dokładniej przedstawioną rodzinę Boba, więcej wątków o dawnej miłości Ebenezera. Trochę zabawnych, trochę wzruszających scen i oczywiście dużo piosenek. Myślę, że jak na starszy film wart jest uwagi. 

 

Opowieść wigilijna (1997)

 

Tym razem animacja typowa dla dzieci. Nie ma tak mrocznych scen jak w innych adaptacjach. Wyróżnia ją to, że Scrooge ma psa. Co prawda zwierzątko nie odgrywa zbyt znaczącej roli w historii,  jest po prostu sympatycznym, czasem zabawnym dodatkiem. 

Jedyne czego mogłabym się uczepić, to w polskiej wersji nieprzetłumaczone piosenki. Bajka jest musicalem, gdzie część utworów służy wręcz za dialogi i dla nierozumiejących angielskiego są tu pewne braki.

 

Opowieść wigilijna (1999)

A ten film jeszcze bardziej mogę polecić tym, którym nie chce się czytać książki (ach kuszę do złego, żeby nie było, bardziej polecam przeczytać :P). Fabuła bardzo zgodna z książką. Mamy nawet ładnie przedstawiony kominek głównego bohatera taki jak jest w powieści. Ogółem bardzo dobrze wykonany i mogę stwierdzić, że najbardziej zgodny, ale co za tym idzie, nie ma w nim nic się wyróżniającego.

 

Opowieść wigilijna (2019)

 

Czas na mojego ulubieńca w tej kategorii. Trzy odcinkowy miniserial pokazujący "Opowieść Wigilijną" z nieco innej i o wiele mroczniejszej strony. Zapomnijcie tu już o wesołym świątecznym klimacie. Zatopimy się w dramat poruszający naprawdę trudne i ponure  kwestie. Przejrzymy duszę Ebenezera na wylot.

O ile fabuła książkowa jako tako się zachowuje, tak twórcy dodali tutaj bardzo dużo dodatków. Poznajemy znacznie lepiej zmarłego wspólnika Marleya, wybierzemy się razem z nim w zaświaty i zobaczymy, jakie były jego kontakty z duchami. Jednak najważniejsze czego mi bardzo w samej książkowej wersji brakowało, poznamy dokładnej przeszłość Scrooge'a. Jego przemiana też przebiega zupełnie inaczej. I o ile w poprzednim poście czepiałam się trochę "Opowieści wigilijnej", tak tego serialu z punktu psychologicznego się nie czepiam.

Mogę się jedynie doczepić czarnoskórej żony Boba. Bez oskarżania o brak tolerancji po prostu historycznie nie pasuje :). Wątek z nią też trochę naciągany, ale zważając na całokształt, przymykam oko i serdecznie serial polecam. Tylko uświadamiam, jest złowrogo, jest brutalnie, występuje przemoc (w tym seksualna) więc do obejrzenia z dziećmi na święta wybierzcie inną wersję :)

 

Opowieść wigilijna Flintstonów (1994)

Mieliśmy Myszkę Miki to dlaczego nie Flinstonowie (może dlatego, że w prehistorii nie obchodzono jeszcze Bożego Narodzenia xD). Mieszkańcy Skaliska z okazji świąt wystawiają sztukę teatralną "Opowieści wigilijnej". Fred Flinston ma zagrać główną rolę. Wkłada całego siebie w przygotowania, tak że powoli sam przemienia się w Ebenezera Scroogea. 

Przyjemna bajka o magii świąt i rodzinie, która jest ważniejsza niż sława i bogactwa. Oczywiście mamy typowo Filnstonowy klimat. Dinozaury odwalają kawał dobrej roboty na scenie, a do teatru musimy dostać się odpychanym nogami samochodem :P.

 

Barbie w Wigilijnej Opowieści (2008)

To może teraz Opowieść Wigilijna w wersji bardzo dziewczęcej. Barbie opowiada historię zapatrzonej w siebie gwiazdy teatru Eden Starling. Sławna śpiewaczka nie pozwala swojej grupie wrócić do domu na święta. Nieustanne próby i sława są dla niej najważniejsze. Jednak wigilijna noc, wizyta ducha jej cioci i trzech innych duchów mogą zmienić wszytko. 

Piękna bajka, bardzo wzruszająca, barwna, pełna przyjemnych dla ucha kolęd, ładnych strojów. Polecam w szczególności dla najmłodszych, ale może i dorosły uroni łezkę wzruszenia :).

 

Decydująca noc (1938)

 

Znów cofniemy się trochę w czasie i zwrócimy uwagę na jeszcze jeden czarno-biały film. Wyróżniający się tytułem, ale tylko w polskiej wersji. Ta adaptacja nie pokazuje wszystkich scen z książki, za to dodaje kilka swoich bardzo świątecznych. Film ukazuje piękną szczerą radość i zabawę związaną ze świętami, dlatego również zasługuje na uwagę.

 

 

Nieznana opowieść wigilijna (2000)

Na zakończenie uwspółcześniona wersja "Wigilijnej Opowieści". Tym razem mamy Skrudziaka bezwzględnego biznesmena, w którego planach jest postawienie stacji benzynowej w miejscu, gdzie obecnie znajduje się dom dziecka. Co z dziećmi? To już bohatera nie obchodzi. 

Mamy czas Bożego Narodzenia, lecz nie będzie nocnych odwiedzin duchów. Do akcji wkroczą same dzieci w tym córeczka Skrudziaka oraz jedna tajemnicza postać. 

Historia prosta nie ma w sobie niczego specjalnego, ale  nadal jest to opowieść o przyjrzeniu się sobie i wielkiej świątecznej przemianie. Odpowiedni klimat zachowany :).

 🎄

 Psychoterapia w jedną noc

Tych adaptacji pewnie jest więcej, jeśli jeszcze jakieś znacie, możecie wspomnieć w komentarzu. Co je wszystkie łączy? Wiadomo — wigilijna noc i wielka przemiana. W poprzednim poście życzyłam Wam na ten rok, abyście pozostali sobą. Spojrzałam na Scrooge'a jako osobę, która po trudnych przejściach po prostu nie chciała obchodzić świąt. Część osób tak ma i to jest ok. Dochodzi jeszcze kwestia wiary i tego jak odbieramy tradycje. To są nasze decyzje. 

Ebenezer nie chciał się dzielić — nie musiał. Nie chciał spędzać świąt z rodziną — też jego decyzja. Jedyne, w czym mógł się poprawić, to traktowanie swojego pracownika. Co zatem z tą wielką świąteczną przemianą? Czy moim zdaniem nie była mu potrzebna i nie jest potrzebna nikomu? Nie!

Była mu potrzebna z jednego konkretnego powodu — Ebenezer był nieszczęśliwy. Widać, że pod koniec tę radość poczuł. Czy taka przemiana jest możliwa w jedną noc? Szczerze wątpię. Musiałby się zdarzyć cud. W książce się zdarzył — przyszły duchy. 

Czy jednak pomijając całą fantastyczną otoczkę, taka zmiana w szczęśliwego człowieka jest możliwa? Jest, ale w przeciwieństwie do bohatera my musimy sami jej chcieć, inaczej nie ma szans i nigdy taka zmiana się nie dokona. A jeśli już jej chcemy, czy wystarczy wstać z łóżka i krzyknąć "Wesołych Świąt"? Może dacie radę, ale pewnie po tygodniu wrócicie do starych nawyków. Co więc jest potrzebne? — Znowu duchy! — Ale pomijamy fantastyczny świat! — Więc to co duchy zrobiły?

Czytając po latach Opowieść wigilijną, uświadomiłam sobie, że Ebenezer przeszedł psychoterapię. Bardzo szybką, bo magiczną, ale jednak. Przyjrzał się swojej przeszłości, swoim smutkom, żalom, lękom, pogodził się z nimi. Zobaczył, co było dobre, co sprawiło mu kiedyś radość. Następnie spojrzał na siebie jakim jest w tej chwili, by na koniec zastanowić się, jaki chce być.  Taką zmianę już rozumiem :).

 

 Tyle z przemyśleń, a teraz podsumujmy:

 Co moim zdaniem oceniam najlepiej? Wizualnie wersję Disneya z 2009 a fabularnie miniserial z 2019

Co jest najbardziej zbliżone do oryginału? Opowieść wigilijna  z 1999 i Disney tylko trochę mniej :)